CHP Bursa Milletvekillerinden BUSİAD‘a “Global Kriz” Ziyareti.
BUSİAD Yönetim Kurulu tarafından, BUSİAD‘ın Önerileri / Ekonomik Kriz döneminde uygulanması gerekli önlemler, aşağıdaki şekilde yazılı olarak, değerli Milletvekillerimize verildi :
Küresel kriz ortamında işsizliğin artması nedeniyle, en büyük tehlike sosyal barışın bozulmasıdır. Bu nedenle, işsizliğin neden olacağı etki, ekonomik etkiden daha fazla etki yapabilir.
Ülkemizde özellikle son yıllarda temel maliyet girdileri oldukça fazla oranda artmıştır. Bu nedenle, şirketler tarafından yapılan tüm iyileştirme faaliyetleri yetersiz kalmaktadır.
Reel Sektör krize böyle bir atmosferde yakalanmıştır. Bu kriz sebebi ile, işletmeler sipariş alamadıkları için, üretim yapamaz ve istihdam sağlayamaz duruma geleceklerdir. Bunun sonucu olarak, büyük bir işsizlik yaşanacaktır.
Yetişmiş eleman, her şirket için değerdir. Şirketler yetişmiş elemanlarını kaybederse, krizden çıkarken çok zorlanırlar, rekabet güçlerini tekrar kazanmaları uzun zaman alır.
Hükümet, kriz öncesi şirketlerin rekabet gücünü kaybetmemeleri ve krizden en az hasarla çıkmaları için gerekli her tür önlemi almalıdır. Devletin bütün gücü ve imkanları bunun için kullanmalıdır. Bu amaçla, bu döneme özgü her tür yasal düzenleme yapılmalıdır.
İçinde bulunduğumuz bu kriz ortamında işgücü fazlalığının eritilebileceği en önemli esnekliklerden birisi de denklik olmakla beraber, 2- 4aylık süre bir çözüm getirmemektedir. Ekonomik krizin daha uzun süre devam edeceğini düşünerek, esnekliğin süresinin serbest bırakılması, bu sağlanamıyorsa, hiç olmazsa en az bir yıla çıkartılması, bir zorunluluk arz etmektedir.
Kriz sürecinin en az zarar ile atlatılması için, Hükümetin alması gereken tedbirleri şöyle sıralayabiliriz :
1. İşsizlik sigortasını hak etmiş elemanların, ücretsiz izne çıkarılmaları durumunda, 6 ay süreyle sigortalarının ve ücretlerinin bir kısmı işsizlik sigortası tarafından karşılanmalıdır. Aksi durumda bu ücret zaten ödenecektir, ancak , işveren nakit ihtiyacının en üst seviyede olduğu dönemde kıdem tazminatı ödemek zorunda kalacaktır. İşverenlerin bu dönemde bu yükün altından kalkmaları mümkün değildir.
2. Dövizin en kıymetli olduğu dönemde ihracatçı firmalar için enerji satış fiyatı üzerindeki bütün vergi ve fonlar kaldırılmalı, ihracatçılara her tür destek verilmelidir.
3. Banka mevduatlarına ve bankalar arası mevduata Devlet garantisi verilmelidir. Böyle bir durumda bankalar arası faiz yarışına karşı, BDDK göreve çağırılmalıdır.
4. Yerli üretim araç ve makine satışları teşvik etmek için, yatırımcılara, özel, düşük faizli krediler verilmelidir.
5. Kriz nedeniyle uzak doğu ithalatını kısıtlayan önlemler alınmalıdır. (Kriz şartlarında uluslararası kurallar askıya alınabilir.)
6. İhracat kredileri arttırılmalıdır.
7. Elektrik zamlarının Endüstriyel kullanım için belli bir kısmı devlet tarafından karşılanmalıdır.
8. Doğal gaz zamları iptal edilmelidir
9. ÖTV gibi otomobil üzerindeki dolaylı vergi yüklerinin AB ülkeleri seviyelerine çekilmesi sağlanmalıdır.
10. Gerek aracı şirketlerin kar marjlarının kontrolü, gerekse ek vergi yüklerinin azaltılması ile endüstriyel kullanım için akaryakıt fiyatları düşürülmelidir.
11. İşsizlik fonları, nitelikli elemanların işten çıkartılmasının önlenmesi ve rekabet gücüne katkı sağlanması için kullanılmalıdır.
12. Stratejik önceliği olan sektörlere ilişkin özel stratejiler geliştirilmelidir.
13. AR-GE ve yatırım teşvik konularında gerekli iyileştirme yapılmalı ve bürokratik engeller azaltılmalıdır.
14. Likidite sıkıntısındaki kuruluşlara uygun faizli kredilendirme desteği sağlanmalıdır. (Eximbank vb krediler)
15. Basel 2 hazırlığı yönünde kurumsallaşma çalışmalarına, eğitim ve danışmanlık katkıları sağlanmalıdır.
16. Tasarım yeteneğinin geliştirilmesi için bu yönde destek ve teşvikler yeniden ele alınmalıdır.
17. Sanayi-Üniversite işbirliği ile yapılacak olan ortak proje ve faaliyetler, hem yönetsel açıdan hem de finansal yönüyle desteklenmeli ve teşvik edilmelidir.
18. Kamu harcamaları özellikle çevre ile ilgili konularda arttırılmalıdır.
19. Etkinin kısa sürede ortaya çıkması nedeniyle, Para Politikası araçlarından çok,Maliye Politikası araçlarına ağırlık verilmelidir.
20. IMF ile anlaşılmalıdır.
Alınacak kararlar, sivil toplum kuruluşları ile en kısa zamanda birlikte alınmalı ve hemen uygulamaya konulmalıdır.